Υψιπύλη

Ευριπίδης

Τραγικός ποιητής, 5ος αι. π.Χ.

Ο Ευριπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Κατά την παράδοση, γεννήθηκε στην Σαλαμίνα, την ημέρα της ναυμαχίας. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αθήνα, κατά τον χρυσό αιώνα του Περικλή, την περίοδο ακμής της αθηναϊκής δημοκρατίας, βίωσε όμως και τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Ο Ευριπίδης παρακολούθησε τις διδασκαλίες του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δραματικό αγώνα το 455 π.Χ., και από τότε δίδασκε τακτικά μέχρι τον θάνατό του. Έγραψε 92 δράματα, από τα οποία έχουν διασωθεί πλήρως μόνο 18. Ο Ευριπίδης βραβεύτηκε με την πρώτη θέση στα Μεγάλα Διονύσια 4 φορές εν ζωή, ενώ το τελευταίο του βραβείο το κέρδισε για τις Βάκχες μετά θάνατον (το έργο δίδαξε ο γιος του). Χαρακτηρίστηκε ως «ο τραγικώτατος των ποιητών» από τον Αριστοτέλη. Ανάμεσα στις διασημότερες τραγωδίες του κατατάσσονται οι Βάκχες, η Μήδεια, ο Ορέστης, η Ελένη, η Ηλέκτρα, η Ιφιγένεια εν Αυλίδι κ.ά. Είναι ίσως ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του αρχαιοελληνικού διαφωτισμού με σημαντικές επιδράσεις από τους σύγχρονούς του σοφιστές. Είναι επίσης ο κύριος εκπρόσωπος του ρεαλισμού στην δραματική ποίηση του αρχαίου ελληνικού θεάτρου. Ανάμεσα στις καινοτομίες του ξεχωρίζουν η ανάδειξη των πρωταγωνιστών με αντίστοιχη συρρίκνωση του ρόλου του χορού, και ο περιορισμός του ρόλου των θεών στην πλοκή, καθώς οι πρωταγωνιστές ευθύνονται οι ίδιοι για τη μοίρα τους.